Tiểu Sử

Chu Đường Anh 周堂瑛 còn có tên Chu Đường Thương, hiệu là Liêu Thuỷ, năm sinh, năm mất của ông cho đến nay vẫn chưa rõ. Về quê quán, trong bài thơ "Đề quần ngư triều lý đồ", Chu Đường Anh có nói "Nhà ta ở bến Ninh Khê, đất Liêu Thuỷ". Nhưng Ninh Khê, Liêu Thuỷ ở nơi nào vẫn chưa tra cứu được. Còn về sự nghiệp, chúng ta chỉ biết Chu Đường Anh từng làm chức Chuyển vận sứ vào cuối đời nhà Trần.

Tác phẩm hiện còn một bài thơ thất ngôn tứ tuyệt và bài thơ thất ngôn trường thiên chép trong "Toàn Việt thi lục".

Nguồn: www1.agu.edu.vn

題群魚朝鯉圖

我家遼水寧溪濱，
鰷鱨鱣鮪色勝銀。
清晨截江布鉅網，
雪飛玉碎殊紛紛。
鱠魴赬尾烹錦鱗，
興中不數秋風蒪。
自從旅食京花春，
多年軟沓東華塵。
官饞鄉味屢入夢，
清漪堂下思垂緡。
詩王最是好事者，
不惜千金購名畫。
幾多妙筆貯華軒，
滕王蛺蝶江都馬。
是誰畫史巧為此，
萬頃波濤暗傾瀉。
參差荇菜相呴沫，
洋洋圍圍正繁夥。
千頭爭向赤鱗公，
微物猶解相尊崇。
眾星落落盡拱北，
萬水滾滾皆朝東。
主人不是心丘壑，
遠嶂平林亦徒作。
願言什襲藏此圖，
會見一堂魚水樂。

Đề "Quần ngư triều lý" đồ
Ngã gia Liêu Thuỷ Ninh Khê tân,
Điều, thường, chiên, vị, sắc thắng ngân.
Thanh thần tiệt giang bố cự võng,
Tuyết phi ngọc toái thù phân phân.
Khoái phường trinh vĩ phanh cẩm lân,
Hứng trung bất sổ thu phong thuần.
Tự tòng lữ thực kinh hoa xuân,
Đa niên nhuyễn đạp Đông Hoa trần.
Quan sàm hương vị lũ nhập mộng,
Thanh y đường hạ tư thuỳ mân.
Thi vương tối thị hiếu sự giả,
Bất tích thiên kim cấu danh hoạ.
Kỷ đa diệu bút trữ hoa hiên,
Đằng Vương giáp điện Giang Đô mã.
Thị thuỳ hoạ sử xảo vi thử,
Vạn khoảnh ba đào ám khuynh tả.
Sâm si hạnh thái tương cấu mạt,
Dương dương vi vi chính phồn khoả.
Thiên đầu tranh hướng xích lân công,
Vi vật do giải tương tôn sùng.
Chúng sinh lạc lạc tận củng bắc,
Vạn thuỷ cổn cổn giai triều đông.
Chủ nhân bất thị tâm khâu hác,
Viễn chướng bình lâm diệc đồ tác.
Nguyện ngôn thập tập tàng thử đồ,
Hội kiến nhất đường ngư thuỷ lạc.

Dịch nghĩa

Đề bức tranh "Bầy cá chầu cá chép"
Nhà ta ở bến Ninh Khê đất Liêu Thuỷ,
Có các loại cá điều, thường, chiên, vị sắc trắng hơn bạc.
Sáng sớm chặng sông quăng lưới to,
Cá nhảy như tuyết bay, như ngọc vỡ, rối rít hết sức.
Cá mè đỏ đuôi làm gỏi, cá vẩy gấm đem luộc,
Khi cao hứng, chẳng kể đến vị rau thuần trong gió thu.
Nhớ từ mùa xuân kia, ăn cơm quán trọ ở kinh thành,
Bao nhiêu năm đạp nhẵn lớp bụi ở cửa Đông Hoa.
Làm quan vẫn thèm nếm vị đồng quê nên chúng thường hiện về trong mộng,
Bên công đường có ao nước trong, lại muốn thả dây câu.
Chúa thơ thật là kẻ hiếu sự,
Chẳng tiếc ngàn vàng để mua bức danh hoạ này.
Biết bao nét bút thần diệu được bầy dưới hiên đẹp,
Nào tranh bướm Đằng Vương, ngựa Giang Đô.
Hoạ sĩ lại vẽ được bức tranh tài tình đến thế!
Muôn đợt sóng lớn trong tranh đương ngầm trào dâng.
Bên đám rau hạnh nhấp nhô, bầy cá phun bọt cho nhau,
Phởn phơ đùa nghịch kéo thành bầy.
Nghìn con đua nhau hướng về con vẩy đỏ,
Loài vật nhỏ còn biết tôn kính lẫn nhau.
Cũng như các vì sao khắp nơi, thảy đều hướng về phương bắc,
Muôn dòng nước cuồn cuộn đều hướng về phương đông.
Chủ nhân không phải lòng hướng về cảnh gò, suối,
Núi trùng điệp, rừng bạt ngàn, cũng luống công thôi.
Ta muốn sưu tầm và cất giữ bức tranh này,
Rồi đây sẽ thấy niềm vui cá nuớc một nhà.

Dịch thơ
Nhà ta Liêu Thuỷ, Ninh Khê
Cá chiên, vảy bạc trắm, mè thiếu đâu
Quăng chài, mai sớm, sông sâu
Cá bay, nước vọt ngọc châu khác nào
Mè làm gỏi, chày luộc, kho
Gặp khi cao hứng gió thu rau thuần
Xuân nao quán trọ Kinh thành
Cửa Đông Hoa đã bao năm bụi trần
Thú quê đêm mộng chập chờn
Chòm ao ước cạnh công đường thả câu
Nàng thơ quấy quả chi nhau
Ngàn vàng tranh đẹp không giàu cũng mua
Bút thần bày giữa hiên trưa
Bướm Đằng Vương, ngựa Giang Đô tuyệt trần
Khen ai khéo vẽ nên tranh
Để muôn đợt sóng tài tình nao nao
Thả tăm, cá náu trong rau
Cái đuôi phe phẩy, cái đầu rỡn nô
Nghìn con vây kín cá vua
Dưới trên thuỷ tộc tôn thờ một nơi
Như phương bắc tụ sao trời
Phương đông sông nước trăm nơi đổ về
Chủ nhân luống phụ suối khe
Núi non trùng điêph hẹn thề uổng công
Tranh kia thôi hãy sưu tầm
Một mai cá, nước dụm giành thú vui
(Ngô Văn Phú)

題唐明皇浴馬圖
玉花夜照絕權奇，
浴罷牽來近赤墀。
若使愛人如愛馬，
蒼生何至有瘡痍。

Đề Đường Minh Hoàng dục mã đồ
Ngọc hoa dạ chiếu tuyệt quyền kỳ,
Dục bãi khiên lai cận xích trì.
Nhược sử ái nhân như ái mã,
Thương sinh hà chí hữu thương di?

Dịch nghĩa

Đề tranh Đường Minh Hoàng tắm cho ngựa
Con ngựa "Ngọc hoa chiếu dạ" chạy giỏi tuyệt vời,
Tắm xong dắt đến gần thềm son.
Nếu vua yêu người cũng như yêu ngựa,
Thì dân đen đâu đến nỗi cơ cực?

Dịch thơ
Ngựa Ngọc hoa sao khéo lạ lùng,
Tắm rồi đem tiến dưới sân rồng.
Nếu lòng yêu mến người như ngựa,
Lọ phải lo dân nỗi khốn cùng?
(Đinh Văn Chấp)